Poszukiwanie alternatywnych paliw dotyczy nie tylko domów jednorodzinnych i właścicieli prywatnych samochodów – zagadnienie coraz częściej dostrzegają zarówno władze miast i gmin, rozważające możliwości zmniejszenia wpływu transportu publicznego na środowisko, jak i firmy z branży automotive, prześcigające się w dostarczaniu nowych rozwiązań. Na rynku europejskim w 2013 r. do gry włączyły się autobusy na LNG – pierwszy taki autobus w Europie wyjechał wówczas na ulice (i tu niespodzianka) Olsztyna. Co wiemy dziś, po 9 latach użytkowania takich pojazdów?
Dlaczego LNG a nie CNG?
Oba skróty odnoszą się do gazu ziemnego – różnica jest w stanie skupienia. CNG to gaz sprężony a LNG – gaz skroplony. W pierwszym kwartale 2022 r. po polskich ulicach jeździło ok. 850 autobusów zasilanych gazem ziemnym. Przewaga LNG polega z jednej strony na łatwości, a z drugiej strony – na bezpieczeństwie użytkowania.
Autobusy zasilane CNG potrzebują specjalnych rozwiązań konstrukcyjnych – przede wszystkim wyjątkowo odpornego zbiornika, w którym skompresowany gaz będzie podróżował aż do momentu jego spalenia. Bak musi być nie tylko pancerny, ale także gabarytowy, CNG ma bowiem sporą objętość. Tymczasem LNG, ze względu na dużo większą gęstość, zmieści się w mniejszym zbiorniku a jego transport jest bezpieczniejszy. Samo tankowanie również trwa krócej, a autobus pokona większy dystans niż w przypadku CNG.
Trzeba wyraźnie podkreślić, że z punktu widzenia ekologii, zarówno LNG jak i CNG są opcją o wiele lepszą, niż olej napędowy, tradycyjnie stosowany w autobusach czy samochodach ciężarowych. Tymczasem skoncentrujmy się jednak na LNG.
Minusy LNG – nieliczne, ale obecne
Dodajmy, dla sprawiedliwości, łyżkę dziegciu do tej beczki miodu (czy może raczej skroplonego gazu). LNG nie radzi sobie najlepiej w bardzo wysokich temperaturach – w upalne dni autobus spali go znacznie więcej, niż przy standardowej pogodzie. Niewskazany jest też dłuższy postój pojazdu – LNG traci energię i dochodzić może do sytuacji, gdy cały zbiornik trzeba po prostu wymienić.
Autobus na LNG jest też droższy, choć nie drastycznie, od tego na CNG (oba są natomiast tańsze niż autobusy elektryczne a droższe niż klasyczne pojazdy na ON).
LNG może być ratunkiem dla miast zmagających się ze smogiem. Jak zwykle diabeł tkwi w szczegółach – w tym wypadku w dostosowaniu infrastruktury i możliwie szybkim wymienieniu taboru, zwłaszcza pojazdów na olej napędowy.
Marta Nowak
Źródła:
Gaz LNG – paliwo przyszłości w transporcie drogowym? https://e100.eu/pl/blog/strategia/gaz-lng-paliwo-przyszlosci-w-transporcie-drogowym.
A. Nowrotek. Różnice pomiędzy LNG i CNG – co lepsze dla transportu dalekobieżnego? https://www.ozptd.pl/ekspert-ma-glos/roznice-pomiedzy-lng-i-cng-co-lepsze-dla-transportu-dalekobieznego.
Pierwsze w Europie autobusy zasilane LNG wyjechały na ulice Olsztyna. https://cng.auto.pl/3095/pierwsze-w-europie-autobusy-zasilane-lng-wyjechaly-na-ulice-olsztyna/.
Polski rynek autobusów CNG/LNG w Polsce w I kwartale 2022. https://transinfo.pl/infobus/polski-rynek-autobusow-cng-lng-w-polsce-w-i-kwartale-2022/.
W. Wolański. LNG – ekologiczne paliwo w autobusach marki Solbus. Combustion Engines. 2012, 1, 113-117.
M. Ziembicki, D. Pyza. Paliwa alternatywne w transporcie publicznym i wynikające z ich eksploatacji ograniczenia. Prace Naukowe Politechniki Warszawskiej. Transport. 2018, 121, 441-451.
